Yılkı Atı, Abbas Sayar’ın 1970 yılında yayımlanan romanı. Yılkı Atı, 1971 senesinde TRT Roman Başarı Ödülü’nü kazanmıştır ve 100 Temel Eser olarak adlandırılmıştır.
Yılkı Atı Kitap Özeti
Üssüğünoğlu İbraam, tarladan dönmekte olan bir çiftçidir. Düşündükleriyle meşguldür ve hava iyice serinlemişken kışlık yiyecekleri yeterince hazırlayamamıştır. Öküzlerini eve yönlendirirken, aynı zamanda hayallerine dalıyor: Bir gün büyük bir ürün hasadı yapmış, satışlarını gerçekleştirmiş ve topraklarına yeni ekimler yapmıştır. Zamanla işleri büyüterek zengin olmuştur. Ancak, ani bir gerçeklikle silkinir ve kış aylarında nasıl geçineceği konusunda endişelenir. O ve ailesi zaten zor koşullarda yaşıyorken bir de hayvanlarının yiyeceğiyle ilgilenmek zorundadır.
Evine vardığında, oğulları Hasan ve Mustafa’yı sürüyü karşılamaya gönderir. Dorukısrak’ı ayrıştırarak geri getirmelerini ister. Çocuklar, babalarının isteğini üzgün bir şekilde yerine getirirler. Ancak Dorukısrak, durumu anlamaz ve bir süre orada duraklar. Çocuklar eve dönerken, Dorukısrak gece bastığında gelir, kapıyı çalar, ama kimse açmaz. Soğuk hava, atı titretir ve hem aç hem de üşümüş bir şekilde Dorukısrak, eve dönüş yolunda oğulları Hasan ve Mustafa’yı gönderir.
Ertesi gün sürüye katılacak hayvanlar sokağa çıkar. Dorukısrak, tayını bulur ve koklaşırlar. İbraam, çoban Tombak Emmi’ye, akşamleyin dönerken Dorukısrak’ı kovalamasını söyler. Tombak, bu talimatı yerine getirir ancak at gece üşümeye başlayınca tekrar sahibinin kapısını çalar. İbraam, sinirlenerek ona sert bir şekilde davranır ve köyün dışına sürer.
Dorukısrak, gençliğinde birçok yarışı kazanarak sahibine bol kazanç sağlamış bir atken, yaşlandıkça koşamaz hale gelir. İbraam, onu arabaya koşarak yük hayvanı yapar ve bu, atın sonunu getirir.
Dorukısrak, yaşadıklarını anlar ve gece yağmura tutularak köyden uzaklaşır. Uzun bir yolculuktan sonra kendisine yeni bir arkadaş, Çılkır adlı başka terkedilmiş bir at bulur. İkisi de birbirine yaslanarak ısınmaya çalışır ve birlikte hareket ederler.
Ancak bir gün, Dorukısrak dişice kişner ve bu, başka bir erkek at olan Demirkır’ı kendilerine çeker. Ancak bu yeni arkadaşlık, acı bir dövüşle sona erer. Çılkır, başka bir dişi at karşısında mağlup olur ve Dorukısrak, onu kaybeder.
Bahar gelir, ancak mutlulukları kısa sürer. Yılkılar, alıcılar ve satıcılarla karşılaşır. Demirkır ve Doruat, satılır. İbraam, oğluyla birlikte Dorukısrak’ı bulmaya karar verir, ancak at, kurtuluşu için savaşır ve tekrar özgürlüğüne kavuşur.
Nisan ayında, İbraam, tayıyla birlikte Dorukısrak’ı yakalamak için plan yapar, ancak at kaçarak özgürlüğünü seçer. İbraam, oğullarıyla birlikte uzun süre onları bulmaya çalışır, ancak başarılı olamaz. Dorukısrak, kayıplara karışmıştır ve İbraam’ın umutları da zamanla kaybolur.
