Gazoz Ağacı, Sabahattin Kudret Aksal’ın 1954 tarihli, ilk öykü kitabı. Yazar bu kitabıyla, 1955 yılında ilk kez düzenlenen Sait Faik Hikaye Armağanı’nı, yarışmaya On İkiye Bir Var kitabıyla katılan Haldun Taner ile paylaşmıştır. Ayrıca 100 Temel Eserden bir tanesidir
Gazoz Ağacı Kitap Özeti
Sabahattin Kudret Aksal’ın romanında, mahallenin en güzel kızına aşık olan Saim’in hikayesini içerir. Saim, sevdiği kıza olan aşkını ifade etmek için kahvede arkadaşlarıyla oyun oynamaya çalışırken sürekli olarak ona bakar ve bu nedenle oyunlara odaklanamaz. Sürekli oyunu kaybeden Saim, arkadaşlarına gazoz ısmarlamak zorunda kalır ve bu durum onun “gazoz ağacı” lakabını almasına sebep olur.
Saim, sevdiği kıza evlenme teklif eder ve evlilik hazırlıklarına başlar. Ancak Saim’in eşi Melahat ile aralarında zamanla duygusal bir uzaklaşma olur. Bir tartışma sonrasında Saim, eşinin istediği elbiseyi almayarak ilişkilerindeki kopuşu hisseder. Saim’in eşi Melahat, evde yalnızlık çekmeye başlar ve terzinin çırağıyla samimiyet kurar. Bu durum, Saim’in eski mahallesine dönmesine ve eski arkadaşlarıyla tekrar bir araya gelmesine yol açar.
Saim, Beyoğlu’nda gezinirken eski eşi Melahat’i, yeni dostuyla birlikte görür. Saim, eski eşini gördüğünde duygusal bir üzüntü yaşar, ancak Melahat onu fark etmez. Bu durum, eserin ana fikrini vurgulayarak nimetlerin kıymetinin ancak kaybedildikten sonra anlaşıldığını ve elde edildikten sonra sıradanlaşıp heyecanını yitirdiğini ifade eder. Eser, dramatik bir finalle sonlanmasına rağmen eğitsel ve toplumsal mesajlar içermektedir.
