Akdeniz kitabı, Panait Istrati’nin 100 Temel Eserlere girmiş bir romanıdır.
Akdeniz Kitabı Özeti
Roman, başkarakter Adrien’in hayatından bıkkınlığıyla başlar. Arkadaşı Mihail’i görmeye gidip biraz para kazanmak istemektedir fakat Adrien’in pasaportu yoktur. Her şeyini riske atar ve İstanbul yönüne giden bir tekneye biner. Tüm geçmişini geride bırakır. Teknede Musa ile karşılaşmıştır.
Çok geçmeden Musa’nın yaşam öyküsünü öğrenir. Musa Mısır’a gitmiş çünkü kızı bir adamla kaçmıştır. Tek istediği kızını bu adamdan kurtarmaktır. Musa, kızının gerçekten zengin olduğunu düşünür. Yol boyunca Adrien ve Musa çok iyi arkadaş olurlar. Gemi, Pire ve İzmir gibi şehirlere gittikten sonra İskenderiye’ye ulaşır. Adrien para kazanma hayallerini erteledi ve Musa arkadaşının kızını bulmasına yardım etmeye karar verdi.
İskenderiye’de Sara’yı aramaya giderler. Ama kızın adresi bulunamaz. Sonunda Sara’yı bir harabe içinde, sefalet içinde bulurlar. Kız iflas ettiklerini söyler, ama ne Musa ne de Adrien buna inanmaz. Dönüş için para biriktirmeleri gereken Musa ve Adrien bir otelde çalışmaya başladılar. Ancak otel sahibi onları kandırdı ve almaları gerekenin sadece dörtte birini ödedi.
Bir Arkadaşlığın ve Aşkın İzinde: Akdeniz Kitabı Panait Istrati
Bu sırada Sara ve sevgilisi Titel barışır. Titel, yeni bir bar açtıklarını düşünmeleri için hepsini kandırır. Ortağı da Falconi adında zengin bir iş adamıdır. Adrien ayrıca Titel’e inanır ve onlarla birlikte Kahire’ye gider. Kahire’de büyük bir bar açacaklar. Orada arkadaşı Mihail’i bulur. Mikhail, arkadaşına karşı çok kayıtsız kalır. Adrien bu duruma çok üzülmüştür. Arkadaşı yaşlı bir kadınla kalmaktadır. Onunla evlenip paralasını almayı planlıyor. Adrien Mihail’ın bu planından hiç hoşlanmaz. Bir süre sonra Titel’in de maskesi düşer. İş ortağı olarak tanıttığı Falconi’nin tek amacı Sara ile birlikte olmaktır. Sara bunu duymaktan bıkar. Adrien ve Musa, Beyrut’tan iş teklifi alır ve Beyrut’a doğru yola çıkarlar.
Beyrutlu zengin bir iş adamı olan Klein onlara yardım etti. Zengin Arapların yaşadığı Gazir’deki evleri boyayıp süslerlerdi. Klein’ın dediği gibi bu işte çok para kazanıcaklardı. Babasının zenginleştiğini bilerek Sara ve Titel ile onlara gider. Ancak bir süre sonra Klein onları dolandırdı ve paralarının çoğunu vermedi. Etkili arkadaşları sayesinde Titel’i de sürgüne gönderdi.
Musa memleketine döner. Musa’nın diğer kızı Jizel evlenmektedir, ancak ablasının yanlış yola düştüğünü düşünerek nişanı bozar. Musa daha fazla dayamaz ve kederinden ölür.
Beş yıl sonra Adrien, Sara’yı İskenderiye’de sekreter olarak çalışırken, yoksul ve perişan halde bulur. Adrien bir süreliğine Şam’daydı. Simon adında bir adamla tanışır ve onunla sözleşme imzalayarak çok yüksek para kazanır. Adrien Memleketini özler bu yüzden 1908’de yurda döner. Adrien yakınlarda arkadaşı Mihail’in yanında iş bulur ve çok para kazanırlar. Ancak hastalığı ilerlemiş olan Mikail, bir gezide ölür. Adrien en iyi arkadaşının ölümüne dayanamaz. Siyasete girer ama devrim nedeniyle tutuklanır. Sonunda, Adrien özgürlüğü tatmak için Paris’ten kendine temiz bir sayfa açar.
